Superfood dla naszych jelit, który omijamy na targowiskach. Skorzonera - dlaczego warto ją jeść?

Skorzonera to warzywo z rodziny astrowatych, którą można wykorzystać w kuchni na wiele różnych sposobów. Nie jest tak popularna, jak marchewka, seler, pietruszka, czy burak, ale zyskuje na popularności. W smaku przypomina nieco szparagi, zaś z wyglądu pietruszkę w ciemniejszej skórce.

Jadalną część warzywa stanowi korzeń, sięgający maksymalnie 30 centymetrów długości. Z wierzchu posiada ciemnobrązową, czasem nawet bardziej czarną skórkę, pod którą znajduje się biały miąższ, zawierający sok mleczny. Część nadziemna rośnie nawet do 130 cm, wyróżnia się podłużnymi liśćmi i kwiatami w żółtym kolorze.

Można ją piec, gotować i smażyć, pasuje do dań warzywnych, mięsnych i sosów. Warto poznać ją bliżej, ponieważ wyróżnia się zawartością wielu witamin i minerałów. Jej regularne spożywanie niesie ze sobą korzyści dla zdrowia.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Skorzonera, występująca także pod takimi nazwami, jak czarny korzeń, szparag zimowy i wężymord. Ta ostatnia nazwa (wężymord) nawiązuje do dawnych czasów, w których traktowana była jako roślina lecznicza, przede wszystkim stosowana jako antidotum na jad żmii. Termin skorzonera pochodzi zaś z łacińskiej nazwy tej rośliny – "Scorzonera" — z tego względu nazwę powinno się wymawiać, nie łącząc liter r i z w "rz" (czyli skor-zonera).

Nasi przodkowie szybko zauważyli, że to warzywo ma o wiele więcej właściwości, niż tylko unicestwianie jadu żmii. Warto wprowadzić tę roślinę do swojego codziennego menu, gdyż jest cennym źródłem witamin, minerałów, polifenoli i inuliny. Zawiera niewiele kalorii - w 100 gramach znajduje się jedynie 50 kcal i ma niski indeks glikemiczny (IG = 30). 

Wężymord zawiera polisacharydy, w tym około 13-16 proc. stanowi inulina, nieco mniejszy odsetek stanowią pektyny i błonnik pokarmowy. Sam korzeń skorzonery dostarcza białka, niewielkiej ilości tłuszczu (również kwasu α-linolenowego z rodziny omega-3), a także witamin: C, E, A, B1, B2, B3, B9. Nie wolno zapominać również o składnikach mineralnych, wśród których wymienia się potas, fosfor, wapń, sód i żelazo. 

Uważa się, że skorzonera ma działanie wspomagające pracę układu pokarmowego, przeciwcukrzycowe, wzmacniające serce oraz łagodzące bóle reumatyczne i stawowe. Wspiera układ trawienny dzięki zawartości błonnika, lekko przeczyszcza i likwiduje zaparcia. Ze względu na właściwości obniżające poziom cukru we krwi, czarny korzeń polecany jest osobom zmagającym się ze zbyt wysokim poziomem cukru. Jego regularne spożywanie pomaga w regulowaniu poziomu cukru głównie za sprawą inuliny, czyli szczególnego rodzaju błonnika. 

Zimowe szparagi zadziałają również ochronnie na serce. Powodują obniżenie poziomu "złego" cholesterolu LDL i pomagają w regulowaniu ciśnienia krwi.

Warzywo to pozytywnie wpływa na odporność, dzięki zawartości witaminy C, odgrywającej kluczową rolę w ochronie przed wirusami i infekcjami. Skorzonera wykazuje także działanie przeciwzapalne, do którego przyczyniają się fitoskładniki o nazwie poliacetyleny. Spożycie skorzonery dodaje sił witalnych i energii, wzmacnia kości, poprawiając ich gęstość; można ją zatem traktować jako profilaktykę osteoporozy.

Skorzonera pochodzi z Europy, głównie środkowej oraz południowej, a także z Azji. Można ją również hodować w Polsce, nawet w ogródku domowym. Jest łatwa w uprawie i nie wymaga wyjątkowych warunków glebowych.

Zakup tego warzywa nie stanowi wyzwania - można kupić go w okresie jesienno-zimowym w dobrze zaopatrzonych sklepach z warzywami, na bazarkach, a także w sklepach ze zdrową żywnością. Coraz więcej supermarketów stara się wprowadzać skorzonerę do swojej oferty. Nie jest droga, koszt zakupu 1 kg tego warzywa to około 20 zł.

Skorzonera nie wymaga skomplikowanego procesu przygotowania. Należy obchodzić się z nią jak z każdym innym warzywem korzeniowym - obrać ze skórki, a następnie pokroić na mniejsze kawałki, plasterki, talarki lub frytki. Oczywiście, warzywo można również przyrządzić w całości. Kluczowe jest jednak założenie rękawiczek przed obieraniem – w czasie tej czynności wydziela się lepiący sok, który klei ręce. Dodatkowo, skóra rośliny ma tendencje do barwienia skóry dłoni na brązowy kolor.

Smażona i pieczona skorzonera z dodatkiem przypraw smakuje wybornie. Gotowana również cieszy się powodzeniem (gotuje się około 25-30 minut). Nadaje się również do jedzenia w surowej postaci – chociażby jako surówka. Warzywo należy wtedy obrać, zetrzeć na tarce i skropić sokiem z cytryny. Czarny korzeń można mrozić i konserwować.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl