Najważniejsze witaminy długowieczności - które i dlaczego?

Na pierwszy ogień weźmy witaminę A, odkrytą w 1909 roku, a po raz pierwszy wyizolowaną z oleju z wątroby ryb ponad 20 lat później (w 1931 roku). Witamina A rozpuszcza się w tłuszczach i bierze udział w wielu ważnych procesach zachodzących w organizmie. Pozytywnie wpływa na funkcjonowanie wzroku, na układ immunologiczny, kondycję skóry. Warto także wspomnieć o jej wpływie na funkcje reprodukcyjne - w postaci kwasu retinowego przyczynia się do produkcji testosteronu. Retinal potrzebny jest do zapewnienia właściwego procesu spermatogenezy (powstawania plemników).

Witaminę A uważa się za jedną z witamin przeciwstarzeniowych - należy do związków o silnych właściwościach przeciwutleniających. Stanowi niezbędny składnik odżywczy dla zdrowia, pełni ważną rolę w zapewnieniu prawidłowej pracy takich narządów, jak serce i płuca.

Patrząc na jej właściwości dbające o zdrowie komórek, wspierające układ odpornościowy i ochronę antyoksydacyjną, witamina A jest niezbędnym składnikiem odżywczym dla tych, którzy chcą żyć dłużej.

Źródła witaminy A: masło, jajka, mleko i inne produkty mleczne, poza tym niektóre tłuste ryby, wątroba i podroby zwierzęce. Wśród warzyw na uwagę zasługują: bataty, jarmuż, rzeżucha, szpinak, dynia.

Witamina C również ma wpływ na długość naszego życia. Została wyizolowania w 1928 roku przez Alberta Szent Győrgyi, węgierskiego lekarza, który 9 lat później za swoje dokonania, otrzymał Nagrodę Nobla.

Witamina C, znana również jako kwas askorbinowy, należy do jednych z ważniejszych witamin w naszym organizmie. Wzmacnia układ odpornościowy, zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera i Parkinsona, a także przyczynia się do obniżania poziomu cukru we krwi u cukrzyków.

Pozytywnie wpływa na układ krążenia, obniżając stężenie cholesterolu we krwi oraz poziom ciśnienia tętniczego krwi. Zmniejsza także sztywność tętnic, tworząc barierę ochronną naczyń krwionośnych, dbając o brak uszkodzeń.

Witamina C ma działanie przeciwutleniające, chroni komórki przed wolnymi rodnikami, stresem oksydacyjnym i spowalnia proces starzenia się skóry. Według niektórych źródeł kwas askorbinowy w dużych ilościach może też chronić przed nowotworami. W jednym z badań wykazano również, że osoby z najwyższym poziomem witaminy C we krwi miały najniższe ryzyko śmierci.

Źródła witaminy C: owoce jagodowe (przede wszystkim czarna porzeczka), cytrusy, a także papryka, kapusta, brukselka, brokuły, natka pietruszki, pomidory, ziemniaki.

Kluczową rolę w wydłużaniu życia ma również witamina D, zwana witaminą słońca. Wzmacnia odporność organizmu, zmniejsza ryzyko osteoporozy, chroni przed złamaniami, polecana jest w przypadku chorób serca i nowotworów oraz w profilaktyce cukrzycy. Dostarczanie witaminy D jest bardzo ważne dla dzieci, zapewnia im prawidłowy rozwój kości, a niedobór może negatywnie wpływać na cały układ nerwowy.

Na tym jednak nie koniec. Najnowsze badania naukowców wskazują, że regularne spożywanie witaminy D może obniżyć śmiertelność. Jeden z japońskich naukowców z Uniwersytetu w Osace, Dr Tohru Ishitani, który badał rybę z gatunku słodkowodnych Nothobranchius furzeri, podzielił się z amerykańskim "Newsweekiem" wynikiem swoich doświadczeń.

- Leczenie witaminą D wydłużyło życie u obu płci jednego z gatunków karpia — Nothobranchius furzeri, u samic o 7 proc. i o 21 proc. u samców. Nadmierne dawki witaminy D nie wydłużyły życia ryb, więc ważne, aby podawać ich odpowiednią ilość — oznajmił dr Tohru Ishitani.

Źródła witaminy D: ryby morskie (dorsz, łosoś, śledź, makrela), w niedużych ilościach: jaja, mleko, oleje roślinne, wątroba.

Witaminy z grupy B są odpowiedzialne za wiele istotnych procesów zachodzących w organizmie. Wspierają układ nerwowy, dzięki czemu poprawiają kondycję psychiczną, łagodzą stres, a nawet chronią przed depresją. Korzystnie wpływają również na układ naczyniowy i mięśniowy, a także dbają o skórę.

Według badań, jedna z witamin z tej grupy ma szczególny wpływ na dłuższe życie. Mowa o witaminie B3 (niacyna, PP, kwas nikotynowy), która wzmacnia kluczowy enzym w naszych komórkach, mający wpływ na spowolnienie procesu starzenia.

Źródła witaminy B3: mięso i przetwory mięsne, podroby (zwłaszcza wątroba), ryby, jaja, orzechy ziemne, pełnoziarniste produkty zbożowe, drożdże.

Równie ważną witaminą z grupy B, która jest związana z długowiecznością, jest witamina B12. Pełni kluczową rolę w zapobieganiu niedokrwistości, odpowiadając za produkcję czerwonych krwinek. Poza tym dba o prawidłowe funkcjonowania mózgu, wspierając procesy psychiczne – zapewnia dobry nastrój, poprawia pamięć i koncentrację.

Źródła witaminy B12: produkty pochodzenia zwierzęcego, a zwłaszcza: wątroba wołowa, nerki, tłuste ryby, małże i inne owoce morza, jaja, mleko i jego przetwory.

Witamina K jest zaś odpowiedzialna za zachowanie równowagi organizmu. Jej właściwa ilość przyczynia się do prawidłowego procesu krzepnięcia krwi, reguluje poziom wapnia we krwi i bierze udział w metabolizmie kości. Zalecana dawka tej witaminy ma również związek z dłuższym życiem.

Jedno z badań wykazało, że osoby w dojrzałym wieku, mające niski poziom witaminy K, mają wyższe ryzyko przedwczesnego zgonu. Wniosek ten wysnuli naukowcy z Uniwersytetu Tufts i Centrum Medycznego Tufts. Wyniki badań zostały szczegółowo opisane w czasopiśmie "The American Journal of Clinical Nutrition". Wzięło w nich udział niemal 3891 mieszkańców USA w wieku 54–76 lat. Analiza wykazała, że u osób z najniższym poziomem witaminy K odnotowano wyższe o 19% ryzyko przedwczesnej śmierci, niż u osób, które miały poziom witaminy K w granicach normy.

Źródła witaminy K: to głównie zielone warzywa: brokuły, brukselka, sałata rzymska, jarmuż, szpinak, rukola, kapusta włoska, szparagi.