Medytacja a zdrowie psychiczne i fizyczne
Medytacja to z definicji praktyka umysłowa, celem której jest koncentracja uwagi, także uspokojenie umysłu i osiągnięcie stanu świadomości lub relaksu. Istotą różnych technik medytacyjnych jest obserwacja swoich emocji i myśli bez oceniania czy zaangażowania się. To przynosi wiele korzyści dla zdrowia psychicznego, ale i fizycznego. Na jakie efekty można liczyć?
Co to jest medytacja?
Medytacja to praktyka, istotą której jest skoncentrowanie uwagi, zagłębianie się w swoich myślach, emocjach i odczuciach bez ich oceniania czy zaangażowania w nie. Celem jest stan samoświadomości i relaksu, uspokojenie umysłu.
Istnieje bardzo wiele różnych technik medytacyjnych. To na przykład:
- Zazen — medytacja Zen (buddyjska),
- medytacja Vipassana (buddyjska),
- medytacja z mantrą,
- Metta — Medytacja Miłującej Dobroci (eng. Loving Kindness),
- TM — Medytacja Transcendentalna (eng. Transcendental meditation),
- medytacja jogiczna (eng. Yogic Meditation),
- medytacja taoistyczna,
- medytacja i ćwiczenia Qigong (Czi Kung),
- medytacja oddechowa, polegająca na spokojnym, głębokim oddychaniu,
- medytacja uważności, czyli medytacja mindfulness. Co to jest? Mindfulness, czyli uważność, polega na świadomym koncentrowaniu się, obserwowaniu i doświadczaniu chwili obecnej, bez osądzania własnych emocji, reakcji i myśli.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Szukasz ćwiczeń idealnych? Naukowcy podpowiadają
Korzyści z medytacji dla zdrowia
Medytacja jest praktyką, która przynosi wiele korzyści dla zdrowia tak fizycznego, jak i psychicznego oraz sprawności intelektualnej.
Medytacja a zdrowie fizyczne
Według naukowców efektami medytacji w zakresie zdrowia fizycznego jest zmniejszone ciśnienie krwi, obniżone tętno i poziom kortyzolu, podwyższony poziom dopaminy w mózgu, zwiększona odporność organizmu, przyspieszony metabolizm, zmniejszony stan zapalny na poziomie komórkowym, zwolnienie starzenia się komórkowego, redukcja bólu, zmniejszenie napięcia mięśniowego i zwiększenie energii oraz sił witalnych.
Dzięki medytacji można łagodzić dolegliwości związane z takimi chorobami oraz stanami jak migrena, arytmia serca, nadciśnienie, PMS (zespół napięcia przedmiesiączkowego), chroniczny ból, bezsenność, niepokój czy zaburzenia psychosomatyczne.
Medytacja na lepszy sen
Medytacja — zwłaszcza praktykowana przed snem — pomaga oczyścić i wyciszyć umysł, uwolnić ciało od napięcia, pozwalając tym samym na szybsze zaśnięcie, niewybudzanie się w nocy oraz głębszy, bardziej regenerujący sen.
Medytacja a zdrowie psychiczne
Medytacja na stres i relaks? To oczywiste! Jej praktykowanie, poprzez skupianie się na głębokim, świadomym, regularnym oddechu czy wizualizację ulubionego miejsca, ale i inne praktyki, może pomóc zredukować napięcie i uspokoić umysł, wpłynąć na poprawę relacji interpersonalnych, wzrost inteligencji emocjonalnej, poprawę koncentracji, redukcję gniewu i innych niewygodnych emocji.
Regularna medytacja poprawia samopoczucie i zwiększa odporność na stres, zmniejsza ryzyko depresji, pomaga w radzeniu sobie z lękiem oraz bezsennością. Jej skutkiem może być również zwiększona uważność, poczucie kontroli wewnętrznej, większa empatia, akceptacja pewność siebie, zwiększona kreatywność, czujność psychomotoryczna, odporność psychiczna i wytrzymałość.
Medytacje nie bez powodu wykorzystuje się w psychoterapii, choć należy wiedzieć, że gdy ta jest stosowana w terapii poważniejszych zaburzeń psychicznych, może wywołać różne negatywne skutki psychiczne.
Jak medytacja wpływa na umysł?
Medytacja pomaga w tonowaniu myśli, ale także wspiera pamięć i koncentrację, wzmacnia kreatywność. Co więcej, zwiększa połączenia neuronowe oraz wspomaga obszary odpowiadające za podejmowanie decyzji i kontrolę emocji. Znacząco poprawia sprawność umysłu.
Jak zacząć medytować?
Jak medytować codziennie? Co robić, by wyrobić w sobie ten nawyk? Najprościej zacząć od wygospodarowania w harmonogramie dnia chwili dla siebie (na początek wystarczy 5-10 minut).
Medytować można w dowolnej, wygodnej pozycji. Najlepiej usiąść w cichym miejscu, które ułatwia odcięcie się od silnych bodźców i rozpraszaczy. Kolejnym krokiem jest skupienie się na oddechu, pozwalając myślom swobodnie płynąć. Warto pamiętać, że koncentracja na swoim wnętrzu nie jest łatwa, zwłaszcza na początku. Najważniejsze, aby się nie poddawać. Praktyka czyni mistrza, a dzięki regularności z czasem medytacja staje się nawykiem.
Zaczynając medytować można korzystać z różnych pomocy, takich jak przewodniki do medytacji dla początkujących, aplikacje do medytacji, nagrania audio z medytacjami czy filmiki instruktażowe omawiające techniki medytacyjne dla początkujących.
