Bałtycka wersja znanej diety. Gasi stany zapalne, promuje długowieczność
Od lat jest bezsprzecznie oceniana przez światowych ekspertów jako najzdrowsza dieta, a właściwie styl żywienia. Dieta śródziemnomorska ma jednak swojego konkurenta, choć może bardziej precyzyjnym byłoby nazwać dietę nordycką, jedną z wersji diety śródziemnomorskiej. Gasi stany zapalne i może sprzyjać długowieczności.
06.01.2025 | aktual.: 06.01.2025 18:13
Przeciwzapalne diety kluczem do długiego życia w zdrowiu
Dieta to ważny element stylu życia sprzyjającego długowieczności. Ale tylko wtedy, gdy opiera się na produktach o działaniu przeciwzapalnym, bo to właśnie one są podłożem wielu chorób cywilizacyjnych, które skracają życie.
- Przeciwzapalnych modeli odżywiania jest dużo, ale gdy przyjrzymy się badaniom naukowym i rankingom najzdrowszych diet świata, to prym wiedzie dieta śródziemnomorska. Warto dodać, że kiedy model diety śródziemnomorskiej połączy się z dietą DASH stosowaną do zapobiegania i leczenia nadciśnienia, powstaje dieta MIND - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie dr n. med. Karolina Karabin, biolog medyczny, diagnosta laboratoryjny, konsultant ds. żywienia i stylu życia.
- Dieta MIND ma podobne założenia jak dieta śródziemnomorska i DASH, jednak jest uzupełniona o produkty żywnościowe korzystnie wpływające na funkcjonowanie mózgu, tj. warzywa liściaste, czyli jarmuż, szpinak, orzechy, sałatę, owoce jagodowe, np. borówki, truskawki.
Autorka podcastu "O długim życiu w zdrowiu" wyjaśnia, że diety te mają podobne zasady - dominują w nich warzywa, owoce, zioła czy orzechy. - Produkty odzwierzęce pojawiają się w mniejszych ilościach, występuje chudy nabiał i jaja. Dominują produkty świeże, lokalne i niskoprzetworzone. Tam nie ma natomiast produktów wysokoprzetworzonych i to jest wspólna cecha diet przeciwzapalnych.
Ekspertka tłumaczy, że do mniej znanych przeciwzapalnych modeli żywienia należy dieta nordycka. O niej dr Karabin wspomina w jednym z postów opublikowanych w social mediach.
Bałtycka wersja diety śródziemnomorskiej?
"Dieta nordycka to model żywieniowy, który opiera się na tradycyjnych sposobach odżywiania krajów nordyckich jak Norwegia czy Szwecja. Jej zasady są nieco podobne, co te obowiązujące w diecie śródziemnomorskiej" - pisze dr Karabin na swoim koncie na Instagramie.
Dieta została stworzona w 2004 r. przez grupę ekspertów: naukowców, dietetyków i szefów kuchni. Powstała w odpowiedzi na rosnący problem otyłości w krajach nordyckich i miała stanowić odpowiedź na niezrównoważone praktyki rolnicze w tych krajach. Dlatego też kładzie nacisk na żywność pochodzącą z lokalnych źródeł.
Nie ma na jej temat tak wielu badań, jak ma to miejsce w przypadku diety śródziemnomorskiej, ale te, które się pojawiły, są optymistyczne. Jedno z trwających pół roku badań wykazało, że dieta nordycka obniżyła skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi odpowiednio o 5,1 i 3,2 mmHg. Podobne wnioski przyniosło inne badanie na grupie osób z zespołem metabolicznym.
Brakuje spójnych wniosków na temat jej wpływ na cholesterol czy poziom glukozy, natomiast jedno z badań wskazuje, że dieta nordycka może zmniejszać ekspresję genów związanych ze stanem zapalnym w tkance tłuszczowej organizmu.
Dieta nordycka. Co jeść?
- Jej zasady są nieco podobne, co te obowiązujące w diecie śródziemnomorskiej. Obie diety kładą nacisk na spożywanie dużej ilości produktów nieprzetworzonych i niskoprzetworzonych, lokalnych i sezonowych - przyznaje dr Karabin.
Podobnie jak w diecie śródziemnomorskiej w nordyckiej występują ryby i owoce morza, warzywa, owoce i nasiona roślin strączkowych, chudy nabiał i dziczyzna, która nie jest spopularyzowana w diecie śródziemnomorskiej. W diecie nordyckiej źródłem tłuszczu jest nie oliwa, ale olej rzepakowy.
Jak mówi dr Karabin, dieta nordycka może wydawać się Polakom bliższa niż dieta śródziemnomorska, bo zawiera produkty typowe dla basenu Morza Bałtyckiego.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
- Pamiętajmy jednak, że dieta śródziemnomorska to tylko nazwa, w rzeczywistości to styl życia wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO jako tradycyjny styl odżywiania. A badania potwierdzają, że może on prowadzić do długowieczności, zapobiegając wielu chorobom cywilizacyjnym - podkreśla dr Karabin.
Ekspertka przyznaje, że jest zwolenniczką diet racjonalnych, zrównoważonych.
- Zarówno dieta śródziemnomorska, jak i jej pochodne nie wykazują żadnych skrajności, nie ma w nich elementu restrykcji i wykluczania węglowodanów czy tłuszczu. Są też bardzo uniwersalne, dlatego mogę powiedzieć, że nie są dietą na chwilę, ale mogą stanowić styl życia - puentuje.