Co to jest wiek biologiczny i jak się go oblicza?

Wiek biologiczny to termin, o którym słyszało niewiele osób. Zdecydowanie więcej mówi się o wieku chronologicznym, który wskazuje na ilość przeżytych przez nas lat. Jest zgodny z datą naszego przyjścia na świat zamieszczoną w akcie urodzenia. 

Wiek biologiczny natomiast nie ma nic wspólnego z informacjami znajdującymi się w dowodzie osobistym. Odnosi się do wyglądu zewnętrznego, kondycji organizmu oraz stanu zdrowia. Jego celem jest ocena, jak w organizmie przebiega proces starzenia i jakie zmiany mają miejsce w jego funkcjonowaniu.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jak to możliwe, że wiek chronologiczny nie odpowiada biologicznemu? By to zrozumieć, najlepiej wyobrazić sobie dobrej jakości auto, które podczas codziennej eksploatacji zwyczajnie się zużywa. Odbywa się to oczywiście w różnym tempie, ponieważ wpływają na to różne czynniki, jak np. intensywność korzystania z auta, dbałość o maszynę oraz warunki atmosferyczne, temperatura, promienie UV, opady.

Podobnie jest z ludzkim organizmem, który jest oczywiście zbudowany w zdecydowanie bardziej skomplikowany sposób, ale jest eksploatowany każdego dnia i podlega wpływom różnych czynników. W efekcie nasz organizm się "zużywa", lecz tempo tego procesu zależy nie tylko od czynników zewnętrznych, czy uwarunkowań genetycznych, ale również od nas samych – od naszego stylu życia. 

Zgodnie z koncepcją "Pola Lalonda", autorstwa kanadyjskiego epidemiologa Johna Lalonda, która została opublikowana w 1974 roku, elementy wpływające na zdrowie zostały podzielone na 4 główne czynniki (pola zdrowotne).

Popularny wykres kołowy wskazuje w 16% na czynniki genetyczne, w 21% na środowisko społeczno-ekonomiczne, w 10% na działania służby zdrowia i w 53% na styl życia. Ten ostatni aspekt postrzega się jako najbardziej istotny dla zachowania zdrowia i warto o niego zadbać.

Jeszcze niedawno wiek biologiczny określano posługując się specjalnie opracowaną tabelą. Z czasem okazało się, że nie jest ona skutecznym narzędziem do pomiaru. Naukowcy ponownie pochylili się nad tą kwestią i przygotowali inny model obliczania wieku biologicznego. Obecnie dokonuje się go na podstawie oceny zarówno zewnętrznej, jak i wewnętrznej stanu zdrowia oraz ogólnej kondycji.

Pod uwagę bierze się wyniki przeprowadzonych testów wysiłkowych (w tym pojemność płuc i mięśni), poziomu tkanki tłuszczowej, cholesterolu i cukru we krwi, określa się także poziom hormonów tarczycy, wagę, wzrost i wiele, wiele innych wskaźników wpływających na funkcjonowanie metabolizmu organizmu.

Takie zaawansowane badanie można obecnie przeprowadzić w wybranych placówkach medycznych, pod okiem specjalisty, najczęściej w prywatnej służbie zdrowia.

Przypadki 20-latków w ciele 40-latka, czy 30-latków w ciele 50-latka są naprawdę możliwe. Wystarczy zadbać o swój organizm w odpowiedni sposób. Ogromną rolę w procesie spowolnienia starzenia się ma właściwe odżywianie.

Prawidłowo zbilansowana dieta, bogata w niezbędne witaminy, składniki mineralne oraz inne cenne substancje to podstawa. Nie możemy zapominać o odpowiedniej dawce dobrych tłuszczów oraz błonnika. Istotne są również nawyki żywieniowe, czyli spożywanie posiłków w regularnych odstępach czasu - najlepiej 4-5 w ciągu doby.

Nawadnianie organizmu to kolejny ważny element - należy w tym celu pić minimum 1,5 litra wody dziennie (wody, a nie słodzonych soków czy napojów gazowanych).

Oprócz diety i nawadniania organizmu ważna jest regeneracja - zarówno długość i jakość snu, jak i codzienny odpoczynek w ciągu dnia. Ilość odpoczynku należy dobrać optymalnie do stylu życia.

Warto także pamiętać o aktywności fizycznej - zalecany jest sport o umiarkowanej intensywności, który będzie wykonywany w trybie regularnym. Dzięki temu zmniejszymy ryzyko wielu chorób cywilizacyjnych, takich jak: cukrzyca, otyłość, stłuszczenie wątroby czy dolegliwości sercowo-naczyniowe.

Kolejna kwestia to odstawienie używek – palenia papierosów i picia alkoholu. Nie zapominajmy, że w trosce zarówno o przedłużenie życia, jak i poprawienie kondycji powinniśmy się systematycznie badać.

Na proces starzenia się wpływa również działanie promieniowania UV, dlatego ekspozycja słoneczna odradzana jest niezależnie od wieku. Przebywanie na słońcu czy opalanie powinno się odbywać z zachowaniem wszelkich zaleceń zdrowotnych.

Na koniec postawmy na takie wartości, jak radość, szczęście, optymizm, ponieważ zdrowie psychiczne jest niezbędne do codziennego funkcjonowania.