Blue Zones (niebieskie strefy) — sekrety długowieczności Blue Zones

Blue Zones (tzw. błękitne strefy) to termin spopularyzowane przez Dana Buettnera, amerykańskigo członka National Geographic. Stosuje się go w odniesieniu do pięciu regionów świata, w których ludzie żyją znacznie dłużej niż przeciętnie, cieszą się przy tym lepszym zdrowiem, są także szczęśliwi. Przyczyn tego fenomenu upatruje się w genach, ale i stylu życia.

Gdzie znajdują się Blue Zones? Niebieskie strefy to:

• Sardynia (Włochy), z największą liczbą stulatków (największy odsetek w prowincji Nuoro i Ogliastra). Obecnie najdłużej żyjącymi ludźmi są mieszkańcy wysp Sycylii oraz Okinawy,
• Nicoya (Kostaryka), którą zamieszkuje druga (po Sardynii) największa populacja mężczyzn-stulatków, notuje się niską śmiertelność osób w średnim wieku,
• Okinawa (Japonia), znana jako "wyspa nieśmiertelnych", słynąca z długowieczności kobiet. Umieralność osób zamieszkujących Okinawę z powodu nowotworów czy chorób układu sercowo-naczyniowego należy do najniższych na świecie,
• Ikaria (Grecja), wyróżniająca się wyjątkowo niską śmiertelnością osób w średnim wieku,
• Loma Linda (Kalifornia, USA), gdzie ludzie żyją o 10 lat dłużej niż w innych regionach Ameryki.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Nazwa strefy niebieskie powstała podczas wstępnych badań naukowców, którzy użyli niebieskiego długopisu do oznaczenia na mapie wiosek z populacją długowieczną.

Dlaczego mieszkańcy Blue Zones żyją ponad 100 lat? Zaobserwowano, że do ich długowieczności i dobrego zdrowia przyczynia się:

• aktywność fizyczna na świeżym powietrzu (spacery, prace rolnicze i ogrodowe),
• bliskie relacje z rodziną i przyjaciółmi, silne więzi społeczne, przywiązanie do rodziny i społeczności,
• posiadanie celu (np. na dany dzień), odczuwanie sensu życia, co motywuje do działania,
• ograniczenie stresu poprzez różne praktyki relaksacyjne, takie jak spędzanie czasu na łonie natury, świadome oddychanie, medytacja czy modlitwa,
• dieta roślinna uboga w mięso, zasobna w warzywa, owoce, rośliny strączkowe oraz orzechy.

Jak wygląda dieta ludzi z niebieskich stref? Jej podstawę stanowią warzywa i owoce sezonowe (świeże, kiszone i suszone). Najlepsze produkty dla długowieczności to zielone warzywa liściaste, takie jak jarmuż, szpinak, boćwina. Warta uwagi jest również fasola, bataty i słodkie ziemniaki oraz zielenina.

Jeśli chodzi o mięso, to zaobserwowano, że najdłużej żyli weganie lub pesco-wegetarianie, którzy stosowali dietę roślinną z niewielką ilością ryb. W niebieskich strefach świata spożywane są najczęściej ryby małe, takie jak sardynki, sardele i dorsze (nie są narażone na wysokie poziomy rtęci lub innych chemikaliów).

Mleko od krów nie cieszy się dużą popularnością, z uwagi na dość powszechne trudności związane z jego trawieniem oraz wysoką zawartością tłuszczu i cukru. Spożywane jest mleko kozie i owcze, zwykle w postaci fermentowanej, jako jogurt, kwaśne mleko lub ser. Ludzie we wszystkich niebieskich strefach od 2 do 4 razy w tygodniu spożywają jajka. Zazwyczaj jedzą tylko jedno, jako dodatek do dania pełnoziarnistego lub roślinnego.

Warto także jeść chleb na zakwasie (obniża ładunek glikemiczny posiłków) lub z mąki pełnoziarnistej, która jest o wiele bardziej wartościowa i zdrowsza niż mąka biała.

Duży udział w diecie Blue Zones mają orzechy i nasiona oraz oliwa z oliwek, która zwiększa poziom "dobrego cholesterolu" i obniża "zły cholesterol". Optymalną mieszankę orzechów stanowią:

• orzeszki ziemne (bogate w białko i kwas foliowy, witaminę B),
• migdały (bogate w witaminę E i magnez),
• nerkowce (bogate w magnez),
• orzechy brazylijskie (bogate w selen chroniący przed rakiem prostaty),
• orzechy włoskie (bogate w kwas alfa-linolowy, tłuszcz omega-3 obecny w żywności pochodzenia roślinnego).

Warto także zwracać uwagę na cukier. Zasady Blue Zones:

• słodycze, takie jak ciastka, cukierki i wypieki jedz wyłącznie na specjalne okazje, najlepiej jako część posiłku,
• nie używaj cukru do kawy, herbaty lub innych produktów spożywczych,
• ograniczaj cukier do 4 łyżeczek dziennie,
• nie sięgaj po produkty, w składzie których cukier wymienia się na jednym z pierwszych miejsc,
• nie pij napojów gazowanych (w tym napojów dietetycznych). Sięgaj często po wodę.

Dieta ludzi z Blue Zones to jednak nie wszystko. Ważne są także nawyki żywieniowe, głównie nieobjadanie się oraz spożywanie ostatniego posiłku późnym popołudniem.