Epidemia naszych czasów. Konsekwencje dla zdrowia są poważne
Siedzący tryb życia to poważny problem. Brak aktywności fizycznej znacząco zwiększa ryzyko problemów z kręgosłupem i stawami, chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2, otyłości czy nadciśnienia. Dowiedziono również, że może prowadzić do depresji. Aby czuć się dobrze, wystarczy robić regularne, krótkie przerwy na ruch oraz zadbać o codzienną aktywność fizyczną.
Co to jest siedzący tryb życia?
Siedzący tryb życia (hipokinezja, zubożenie ruchów, niedobór lub brak aktywności fizycznej) to sposób funkcjonowania, który uznaje się za epidemię naszych czasów i element niehigienicznego trybu życia.
Mówi się o nim, gdy czynności związane z wydatkowaniem energii stanowią nie więcej niż 10 proc. energii, która byłaby spalana w czasie spoczynku. Według lekarzy definicją siedzącego trybu życia jest wykonywanie ćwiczeń fizycznych krócej niż 20 minut dziennie i rzadziej niż 3 razy w tygodniu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Godzina siedzenia skraca życie. Wiemy dokładnie o ile
Przyczyny siedzącego trybu życia
Spędzanie dużej ilości czasu w pozycji siedzącej i leżącej, przy jednoczesnym nieuprawianiu sportów, ma związek z postępem technologicznym i zmianami w stylu życia.
Ograniczona ilość ruchu oraz długotrwałe siedzenie przed komputerem, laptopem czy telewizorem, za kierownicą samochodu, w szkolnej ławce czy w biurze sprawiają, że funkcjonujemy w sposób, który nam szkodzi. Siedzący tryb życia ma poważne konsekwencje, przede wszystkim dla zdrowia.
Jakie są skutki siedzącego trybu życia?
Ponieważ prowadzenie aktywnego trybu życia jest kluczowe dla zachowania zdrowia i dobrego samopoczucia, siedzący tryb życia jest związany z wieloma problemami zdrowotnymi. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) nie bez powodu uznała go za jeden z najważniejszych czynników powodujących przedwczesną śmierć.
Choroby związane z siedzącym trybem życia
Siedzący tryb życia — objawy, konsekwencje, choroby i zaburzenia — jest przedmiotem analiz wielu specjalistów i naukowców. Na podstawie badań i obserwacji dowiedziono, że brak aktywności fizycznej wywołuje różne choroby związane z siedzącym trybem życia, takie jak nadwaga i otyłość, insulinooporność, cukrzyca i zespół metaboliczny.
Dlaczego tak się dzieje? Podczas siedzenia uciskane są narządy wewnętrzne, zaburzony zostaje naturalny przepływ krwi. Spowalnia metabolizm, dochodzi do odkładania się złogów cholesterolowych. Brak ruchu wpływa na gorsze zaopatrzenie organizmu z tlen i substancje odżywcze. To odbija się tak na kondycji, jak i funkcjonowaniu wielu narządów i układów.
Siedzący tryb życia — objawy kardiologiczne
Z brakiem aktywności wiąże się wyższe ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego. Jak siedzenie wpływa na zdrowie serca?
Brak ruchu jest znaczącym obciążeniem układu krwionośnego i mięśnia sercowego, prowadzi do rozwoju choroby wieńcowej, nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca czy żylaków.
Wpływ siedzącego trybu życia na kręgosłup
Siedzący tryb życia wywołuje różne problemy z kręgosłupem: przeciąża go, osłabia mięśnie, co sprzyja powstawaniu dyskopatii, pogorszeniu ruchomości stawów kręgosłupa, co może skutkować bólem pleców, skrzywieniem kręgosłupa czy zwyrodnieniami kręgów.
Siedzący tryb życia a jelita
Skutki siedzenia odczuwają także jelita. Długotrwała pozycja siedząca powoduje problemy z trawieniem przez ciągły ucisk na jelita, w tym zaparcia i inne trudności z wypróżnianiem, a także spowolnienie metabolizmu i ból brzucha.
Siedzący tryb życia a starzenie się
Siedzący tryb życia, ponieważ ma negatywny wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego, kondycję kręgosłupa i mięśni oraz wiele organów oraz układów, skutkuje starzeniem komórek i zwiększonym ryzykiem chorób związanych z wiekiem, znacznie przyspiesza procesy starzenia.
Ograniczony ruch osłabia krążenie krwi, co wpływa nie tylko na kondycję, ale i regenerację organizmu, sprzyja przedwczesnemu pojawianiu się zmarszczek i pogorszeniu elastyczności skóry, negatywie wpływa na gibkość, zręczność, elastyczność, koordynację i sprawność fizyczną.
Jakie ćwiczenia są dobre na przerwę od siedzenia?
Jak przeciwdziałać siedzącemu trybowi życia? Najlepiej codziennie wygospodarować chwilę na aktywność fizyczną. Warto pamiętać o stopniowej adaptacji do wysiłku.
Co robić? Możliwości jest wiele. Sprawdzą się różne formy ruchu: spacer, nordic walking, jeżdżenie na rowerze, pływanie, tańczenie (w myśl idei, że każdy ruch jest lepszy niż leżenie czy siedzenie). Warto pamiętać o rozgrzewce i rozciąganiu mięśni po treningu, także ćwiczeniach siłowych czy poprawiających koordynację.
W myśl zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia osoby prowadzące siedzący tryb życia powinny zadbać o co najmniej 150 minut aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności lub 75 minut o dużej intensywności tygodniowo. Stanowi to co najmniej 30 minut aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności przez minimum 5 dni w tygodniu, a najlepiej codziennie.
Warto także zadbać o aktywność fizyczną w czasie pracy czy biernego odpoczynku. Jakie ćwiczenia są dobre na przerwę od siedzenia? Aby poprawić krążenie i zmniejszyć negatywne skutki długotrwałego siedzenia doskonałe są przysiady, rozciąganie mięśni karku czy klatki piersiowej, skłony, krążenia ramion czy chodzenie po pokoju lub biurze (wystarczy kilka minut).
