Przyspiesza starzenie się skóry. Lepiej uważać na światło słoneczne
Światło słoneczne ma wpływ na starzenie się skóry i jej zdrowie. Dowodzą tego badania naukowe. Dlaczego tak się dzieje i czy można temu zapobiec? Co robić, by z kąpieli słonecznych korzystać w sposób bezpieczny?
Co to jest światło słoneczne?
Światło słoneczne to naturalne promieniowanie elektromagnetyczne emitowane przez Słońce, które dociera do Ziemi. Dla naszej planety stanowi podstawowe źródło energii, wpływa na wiele procesów biologicznych, umożliwia fotosyntezę i reguluje cykl dobowy organizmów.
Składowe promieni słonecznych stanowi promieniowanie podczerwone, promieniowanie widzialne oraz niewidzialne promieniowanie nadfioletowe (UV, ang. ultra-violet). W zależności od długości fali dzieli się je na:
- promieniowanie UVA (320–400 nm),
- promieniowanie UVB (280–320 nm),
- promieniowanie UVC (200–280 nm).
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Promieniowanie UV dociera do oka nawet w zachmurzone dni
Dlaczego światło słoneczne ma wpływ na starzenie skóry i zdrowie?
Promieniowanie słoneczne ma negatywny wpływ na zdrowie głównie z powodu obecności promieniowania ultrafioletowego (UV), które ma działanie fotochemiczne, krótszą falę i większą energię, przez co uszkadza komórki organizmu. Najwięcej i najczęściej mówi się o szkodliwości promieniowania typu UVA i UVB. Promieniowanie UV C nie dociera do powierzchni Ziemi, ponieważ jest pochłaniane przez atmosferę (warstwę ozonową).
Groźne dla skóry jest zarówno promieniowanie UVB, jak i promieniowanie UVA, przy czym promieniowanie UVA przenika głęboko (do skóry właściwej, a nawet tkanki podskórnej. Nie powoduje rumienia, więc jego działanie nie jest zauważalne od razu). Promienie UVB wnikają płytko (do naskórka), odpowiadają za oparzenia słoneczne i uszkodzenia DNA, ale też stymulują produkcję witaminy D.
Światło słoneczne a fotostarzenie – co warto wiedzieć?
Jak światło słoneczne wpływa na starzenie się skóry? Dowiedziono, że długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV prowadzi do wielu zmian w strukturze skóry. Odpowiada to za niszczenie włókien kolagenowych i elastynowych wpływających na elastyczność skóry oraz generowanie tlenu cząsteczkowego wolnych rodników. Te są reaktywnymi cząsteczkami, obecność których może skutkować uszkodzeniem białek, lipidów i DNA, błon komórkowych i włókien tkanki łącznej.
W rezultacie światło słoneczne powoduje:
- pogorszenie kondycji skóry, co objawia się zmniejszeniem jej sprężystości, jędrności i elastyczności i wiotczeniem,
- pojawianie się zmarszczek,
- zaburzenia pigmentacje (przebarwienia i plamy starcze),
- przyspieszenie procesu starzenia skóry (fotostarzenie),
- rozwój stresu oksydacyjnego, który przyspiesza starzenie się komórek i zwiększa ryzyko wielu chorób, w tym nowotworów,
- uszkodzenie naczyń włosowatych,
- nasilenie trądziku różowatego,
- zaburzenie bariery ochronnej skóry,
- przesuszenie skóry,
- pojawianie się odczynów fototoksycznych.
Jak światło słoneczne wpływa na zdrowie?
Światło słoneczne UV wpływa nie tylko na starzenie się skóry, ale i zdrowie. Ponieważ ma zdolność uszkadzania DNA w komórkach skóry, może prowadzić do mutacji genetycznych. Oznacza to, że skutki nadmiernej ekspozycji na słońce dla skóry mogą być groźne dla zdrowia, ale i życia.
Konsekwencją może być nowotwór skóry, w tym jeden z najbardziej niebezpiecznych – czerniak, ale i inne typy raka skóry (np. rak podstawnokomórkowy czy kolczystokomórkowy).
Warto również pamiętać, że promieniowanie UV może powodować uszkodzenia oczu i rozwój takich schorzeń jak zaćma, degeneracja plamki żółtej czy zapalenie rogówki (skutkiem może być utrata wzroku).
Ponadto promieniowanie UV wpływa na aktywność komórek układu odpornościowego, co może prowadzić do osłabienia odpowiedzi immunologicznej organizmu na infekcje. W rezultacie organizm staje się bardziej podatny na choroby, w tym rozwój nowotworów.
Zdrowe opalanie – jak chronić skórę przed starzeniem?
Jak minimalizować wpływ słońca na starzenie się i zdrowie? Aby chronić przed szkodliwym działaniem promieniowania UV, bardzo ważne jest:
- używanie filtrów przeciwsłonecznych SPF (Sun Protection Factor), które chroni przed szkodliwym działaniem promieni UVA i UVB. Dostępne są różne preparaty zawierające filtry fizyczne i filtry chemiczne,
- unikanie słońca w okresach szczytowej aktywności UV, to jest w godzinach okołopołudniowych (wówczas słońce praży najsilniej, ale i emituje najwięcej szkodliwego promieniowania),
- noszenie odzieży ochronnej, zwłaszcza na plaży,
- dbanie o ochronę oczu i głowy poprzez zakładanie kapeluszy, chust i czapek oraz okularów z filtrem przeciwsłonecznym,
- opalanie się w cieniu lub pod parasolem.
Warto pamiętać, że ochrona przed promieniowaniem słonecznym nie jest kwestią, którą można rozważać. To absolutna konieczność i inwestycja w spowolnienie procesu starzenia skóry oraz zmniejszenie ryzyka chorób skóry, takich jak rak skóry.
