Przyspiesza starzenie. Może zwiększać wiek biologiczny o nawet 8,5 lat

Naukowcy z Uniwersytetu Południowej Kalifornii przeprowadzili badania, które pokazują, że długotrwałe narażenie na wysokie temperatury przyspiesza starzenie się organizmu. Badanie objęło prawie 3,7 tys. osób o średniej wieku 68 lat. Wyniki wskazują, że ciepło może zwiększać wiek biologiczny nawet o 8,5 lat.

Badacze skupili się na zmianach epigenetycznych, które zachodzą w organizmie pod wpływem stresu cieplnego. Zmiany te wpływają na sposób, w jaki komórki włączają lub wyłączają geny w odpowiedzi na środowisko. Wyniki badań pokazują, że długotrwałe ciepło może znacząco przyspieszać procesy starzenia.

Wyniki badań są szczególnie istotne w kontekście globalnego ocieplenia. Wzrost temperatur na świecie może prowadzić do częstszych i intensywniejszych fal upałów, co z kolei może przyspieszać starzenie się populacji.

Kto jest najbardziej narażony na negatywne skutki wysokich temperatur? Osoby z mniejszą zdolność do regulacji temperatury ciała, czyli:

• seniorzy - mają mniej wydajny mechanizm termoregulacji,
• dzieci – ich organizm szybciej się przegrzewa,
• osoby z chorobami serca, nerek, cukrzycą,
• kobiety w ciąży - wysokie temperatury mogą wpłynąć na rozwój płodu.

Kalifornijskie badanie nie uwzględniało, czy uczestnicy mieli dostęp do klimatyzacji lub jak dużo czasu spędzali na zewnątrz, a mogło być to istotne dla wysnuwania dalszych wniosków. Wyniki te mogą jednak być podstawą do dalszych badań nad wpływem klimatu na zdrowie.

Długoterminowe skutki wysokiej temperatury na organizm obejmują przede wszystkim:

obciążenie układu sercowo-naczyniowego:

• serce musi intensywniej pracować, by schładzać organizm, co zwiększa ryzyko nadciśnienia i zawału serca,
• osoby z chorobami serca są bardziej narażone na arytmie i niewydolność krążeniową,
• przewlekłe przegrzewanie może prowadzić do poszerzenia naczyń krwionośnych, co sprzyja spadkom ciśnienia i omdleniom,

zaburzenia funkcji nerek:

• nadmierna potliwość i utrata wody prowadzą do przewlekłego odwodnienia, co zwiększa ryzyko powstawania kamieni nerkowych i niewydolności nerek,
• wysoka temperatura powoduje większe stężenie soli w moczu, co sprzyja powstawaniu złogów,

problemy neurologiczne i pogorszenie funkcji mózgu:

• stała ekspozycja na upał powoduje zmęczenie, osłabienie koncentracji i pogorszenie pamięci,
• przewlekłe przegrzewanie zwiększa ryzyko udarów mózgu oraz może prowadzić do trwałych uszkodzeń neuronów,
• wzrost temperatury ciała może zaburzać poziom neuroprzekaźników, co może wpływać na pogorszenie nastroju i zwiększone ryzyko depresji,

wpływ na układ hormonalny:

• przewlekły stres cieplny zaburza gospodarkę hormonalną, m.in. poziom kortyzolu, co może prowadzić do przewlekłego stresu i osłabienia odporności,
• wysokie temperatury mogą wpłynąć na obniżenie poziomu testosteronu u mężczyzn i zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet,
• może dochodzić do problemów z tarczycą, szczególnie u osób z jej niedoczynnością, ponieważ organizm ma trudności z adaptacją do ciepła,

przewlekłe odwodnienie i wpływ na skórę:

• niedostateczna podaż wody może prowadzić do suchości skóry, przyspieszonego starzenia i większej podatności na zmarszczki,
• większa ekspozycja na promieniowanie UV w połączeniu z wysoką temperaturą zwiększa ryzyko raka skóry,
• nadmierna potliwość może prowadzić do częstych stanów zapalnych skóry, trądziku oraz infekcji bakteryjnych i grzybiczych,

osłabienie odporności:

• długotrwałe działanie wysokiej temperatury może osłabić układ immunologiczny, zwiększając podatność na infekcje,
• stres cieplny powoduje wzrost kortyzolu, który obniża zdolność organizmu do walki z wirusami i bakteriami,

problemy ze snem:

• organizm naturalnie obniża temperaturę ciała podczas snu, a wysoka temperatura w otoczeniu utrudnia ten proces,
• przewlekłe niedosypianie może prowadzić do: problemów z koncentracją i pamięcią, obniżonej odporności i zaburzeń metabolicznych (np. większego ryzyka otyłości i cukrzycy typu 2).